The ReUse Alliance: hergebruik wordt het nieuwe normaal

Op woensdag 3 mei vond de aftrap van The ReUse Alliance plaats, een alliantie van 16 partners bestaande uit meubelbedrijven, duurzame veranderaars, kringloopwinkels, reparateurs, tweedehands platforms en wetenschappers. Ze ondertekenen het manifest, met daarin hun visie op en afspraken over een circulaire meubelsector in 2030. Dat is hard nodig, om verspilling van grondstoffen en verbranding van materialen tegen te gaan. Uiteindelijk moet hergebruik het nieuwe normaal worden in Nederland, net als hoogwaardige en duurzame banen in de reparatiesector.

Jaarlijks wordt er in Nederland zo’n 247 miljoen kilo meubels weggegooid. Die belanden op de afvalberg en worden grotendeels verbrand*. De verbranding van de materialen, vooral van kunststof, heeft een grote CO2-impact. Het produceren van meubels ook, en dus is het zonde om ze weg te gooien voordat ze versleten zijn. Organisaties die zich bij The ReUse Alliance aansluiten, zetten daarom in op hergebruik en langere levensduur. Dat kan gaan om tweedehands, refurbishment en reparatie. Zo willen we het aantal meubels dat onnodig op de afvalberg belandt, fors verminderen.

The ReUse Alliance bestaat momenteel uit IKEA, Trendhopper, Vitra, LiveLikeThis, Marktplaats, POS, Branchevereniging voor Interieurbouw en Meubelindustrie (CBM), Branchevereniging Kringloop Nederland (BKN), Het Groene Brein, The Substitute, ikcirculeer, Stichting Repair Café International, Milieu Centraal en De Transitieagenda Consumptiegoederen, en wordt mede mogelijk gemaakt door de Goldschmeding Foundation.
Op de foto: Dirk van Deursen (innovatiemanager CBM) en Kees Hoogendijk (directeur CBM) bij de ondertekening van het manifest.

Dirk van Deursen: “Hergebruik moet het nieuwe normaal worden om een circulaire economie te bewerkstelligen. En dan heb ik het niet over hergebruik van materialen (namelijk recycling) maar over het zo hoogwaardig mogelijk hergebruiken van producten. De retailer speelt hierbij een essentiële rol. Zij bepalen het aanbod wat de consument te zien krijgt, de verkoopprikkels die ingezet worden. De sturing naar een circulaire economie kan en mag niet bij de consument liggen. In de ReUse alliance ondersteunen bedrijven de consumenten om de meest duurzame keuze te maken. De overheid is aan zet om bedrijven te ondersteunen met de juiste spelregels.

In februari 2023 is het Nationaal Programma Circulaire Economie gepresenteerd door staatssecretaris Vivianne Heijnen (Ministerie van I&W). Levensduurverlenging is daar een belangrijke pijler in, naast ecodesign en hoogwaardige recycling. Dit visiedocument is een antwoord op het Nationaal Programma, het laat zien hoe de meubelsector werk maakt van circulariteit.
Het consortium volgt in de aanpak het markttransformatiemodel van André Nijhof en Lucas Simons. We pakken aan wat nu nodig is in deze transitiefase, en pakken vijf thema’s aan (consumentengedrag, pilots in de retail, onderwijs, professionaliseren reparatiesector en retourlogistiek). Een belangrijk lange termijndoel is het creëren van hoogwaardig en duurzaam werk in de reparatiesector in Nederland.

Pilots gericht op reparatie van meubels en de verkoop van tweedehands producten zijn een belangrijke activiteit van de alliantie. Zo ontwikkelt IKEA een reparatieservice in samenwerking met sociale ondernemingen vanaf september. Marktplaats experimenteert met een pilot met verbeterde retourlogistiek van meubels. In juni opent LiveLikeThis een volledig duurzaam woonwarenhuis met reparatieloket in Zwolle, in samenwerking met het circulair ambachtscentrum WaardeRing en regionale onderwijsinstellingen.
Quote Hanneke van de Vijfeijke (Country Sustainability Manager, IKEA Netherlands): “IKEA wil het aanbod tweedehands meubels verdubbelen. In de toekomst willen we reparatie toegankelijker maken zodat onze meubels nog langer meegaan. Daarom starten we vanaf september met een pilot met sociale ondernemingen.”

In het manifest dat vandaag is ondertekend staat expliciet dat de overheid en het bedrijfsleven samen zorgen dat de duurzame keuze de makkelijkste wordt voor burgers. Daarom gaat deze alliantie de infrastructuur voor hergebruik (tweedehands, refurbished en reparatie) opschalen en uitbreiden naar grote retailers. Meubelproducenten en circulaire ambachtscentra dragen trots bij aan een inclusieve, circulaire economie. Voor wie er aan de slag wil, zijn er verschillende verkorte opleidingen beschikbaar in het sociale en commerciële domein.
Het opleiden van de nieuwe generatie meubelmakers en -reparateurs is een belangrijk onderdeel van het programma. In de nieuwe economie gaan we het ambacht herwaarderen. Die trend is nu al gaande: barbershops, breien, borduren.. Mensen willen graag met hun handen bezig zijn en iets creëren. Daar hoort je eigen meubels maken en repareren ook bij. Een kastje van je oma opknappen met een laag nieuwe verf, waardoor die weer even mee kan, kan erg bevredigend zijn. Die boodschap speelt een rol in de bewustwordingscampagnes die de partners gaan voeren.
Marktplaats is de eerste die binnen een paar dagen een unieke campagne lanceert. Rick Verkuyl (Sustainability Officer Marktplaats): “We gaan tweedehands sexy maken! Stay tuned.’

*1 TAUW, Grootzitmeubilair, productstromen en materialen in kaart gebracht, 2022